Meclis'te İklim Mesaisi Başlıyor: Cezalar Ağırlaşıyor, Yeşil Dönüşümün Temelleri Atılıyor
lk dört maddesi kabul edilen tarihi nitelikteki kanun teklifi, Türkiye'nin iklim değişikliğiyle mücadelesine yasal bir çerçeve çizerek, önemli düzenlemeleri hayata geçirmeyi hedefliyor.
Teklife göre, iklim değişikliğinin etkilerini yerelde koordine etmek amacıyla her ilde vali başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu oluşturulacak. Ülkenin sera gazı emisyonlarının azaltılması ise Ulusal Katkı Beyanı, net sıfır emisyon hedefi ve yeni kurulan İklim Değişikliği Başkanlığı'nın strateji ve eylem planları doğrultusunda şekillenecek.
İklim Değişikliği Başkanlığı'na Geniş Yetkiler
Kanun teklifiyle birlikte kurulacak olan İklim Değişikliği Başkanlığı, iklim mücadelesinde merkezi bir rol üstlenecek. Başkanlık, ulusal, sektörel ve tematik raporlar hazırlayacak, yeşil dönüşümü teşvik edecek mekanizmalar geliştirecek ve Türkiye Yeşil Taksonomisi'ni hayata geçirecek. Ayrıca, ithal edilen malların içerdiği sera gazı emisyonlarını ele almak üzere Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'nın kurulmasının önü açılacak.
Emisyon Ticaret Sistemi Geliyor, İzin Zorunlu Hale Geliyor
Teklifin en dikkat çekici maddelerinden biri ise İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından kurulacak olan Emisyon Ticaret Sistemi (ETS). Bu sistemle birlikte, Karbon Piyasası Kurulu ulusal tahsisat planını onaylayacak ve ETS piyasasında ücretsiz emisyon tahsisatlarının dağıtımına karar verecek. Doğrudan sera gazı emisyonlarına neden olan faaliyetleri yürüten işletmelerin ise İklim Değişikliği Başkanlığı'ndan sera gazı emisyon izni alması zorunlu hale gelecek. Bu düzenleme, büyük ölçekli sanayi kuruluşlarının emisyonlarını kontrol altına alma ve azaltma yönünde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Sera Gazı Takibinde İhmale Ağır Cezalar
İklim Kanunu Teklifi, sera gazı emisyonlarının takibi konusunda titiz bir yaklaşım sergiliyor. Doğrulanmış sera gazı emisyonu raporunu süresi içinde sunmayan işletmelere 500 bin TL'den 5 milyon TL'ye kadar ağır idari para cezaları uygulanacak. Ozon tabakasını incelten maddelerin kullanımı, ithalatı, ticareti ve piyasaya arzına da ciddi sınırlamalar ve cezalar getiriliyor. Bu maddeleri kullananlara 2,5 milyon TL, bu maddeleri içeren ürünlere bakım yapanlara 250 bin TL, etiketleme hükümlerine uymayanlara ise 120 bin TL idari para cezası kesilecek. Florlu sera gazlarına ilişkin kurallara aykırı davrananlara da benzer şekilde 2,5 milyon TL ceza ve hidroflorokarbon kontrol belgesi verilmemesi gibi yaptırımlar öngörülüyor. Doğrulanmış yıllık sera gazı emisyon raporu bulunmayan işletmelere ise 1 milyon TL'den 10 milyon TL'ye kadar rekor düzeyde idari para cezası uygulanacak.
